معمولا همه پدر و مادرها , از لحظه تولد فرزند و حتی مدتها قبل از آن , همواره با سوالاتی درخصوص مراحل رشد کودک و نحوه صحیح مراقبت از نوزاد مواجه هستند. ما در این نوشته به سوالات والدین در رابطه با زمان بندی رشد کودکان پاسخ خواهیم داد. تا انتهای این نوشته با ما همراه باشید.
کودک دقیقا از چه زمانی راه میافتد؟
فرزند شما در طول اولین سال زندگیاش مشغول تقویت عضلات تمام بدن و کار روی هماهنگی آنها خواهد بود. به این ترتیب که او ابتدا نشستن، غلت زدن و چهار دستوپا رفتن را یاد میگیرد و بعد در حدود ۹ ماهگی به سمت بالا کشیدن خود و ایستادن حرکت میکند.
بیشتر کودکان اولین قدمهای خود را بین ۹ تا ۱۲ ماهگی برمیدارند و وقتی ۱۴ یا ۱۵ ماهه شوند دیگر به خوبی راه میروند. اما اگر کودک شما کمی دیرتر شروع به راه رفتن کرد نیز نگران نشوید، زیرا برخی از کودکانِ کاملاً نرمال و طبیعی تا ۱۶ یا ۱۷ ماهگی راه نمیروند.
غذاهای مقوی راه افتادن کودک کدامند؟
کارشناسان توصیه میکنند تا ۲ سالگی حتما به شیر دادن به فرزندتان ادامه بدهید. چون در ۲ سال اول زندگی بهترین غذا برای او شیر مادر است. اما در کنار شیر مادر میتوانید از غذاهای تقویتی مناسبی هم استفاده کنید که تاثیر مهمی در حفظ شادابی و انرژی کودکان به خصوص در زمان راه افتادن دارند.مطمئن باشید که هر روز در وعده های غذاییاش پروتئین و ویتامین وجود دارد.
- بهتر است یک روز در میان در غذای کودکتان از حبوبات مثل نخود، لوبیا، عدس و ماش که منبع خوبی از پروتئین هستند استفاده کنید.
- گوشت قرمز و سفید را در برنامه غذایی کودکتان بگنجانید.
- موز یکی از بهترین میوهها برای رساندن انرژی کافی به کودکان است.موز یک ماده غذایی فوق العاده و منبع بسیار خوبی از کربوهیدراتهاست که به عنوان یک غذا برای کودک یک ساله برای میان وعده بسیار مناسب است.
- سبزیجات برگ سبز.مقدار زیادی از ویتامینها، آهن و فولاد موجود در سبزیجات دارای برگ سبز مانند کاهو، کلم، اسفناج، کلم پیچ و برگ چغندر در رشد کودکان موثر است.
- مرکبات. پرتقال و نارنگی سرشار از ویتامین C و آنتیاکسیدان هستند. این میوهها ساختار کلاژن ها در استخوان ها، عضلات و سایر بافتهای بدن را تقویت میکند. همچنین پتاسیم موجود در آن در انقباض عضلهها و حفظ تعادل مایعات در بدن کمک زیادی میکند. میتوانید این میوهها را به قطعات کوچک برش داده و به عنوان غذا برای کودک یک ساله در نظر بگیرید.
- تخم مرغ. از تخم مرغ میتوانید به عنوان یک ماده غذایی مهم برای بسیاری از کودکان در حال رشد استفاده کنید. سفیده تخم مرغ منبع خوبی از پروتئین و زرده آن حاوی روی و انواع ویتامین است.
- شیر. به دلیل داشتن کلسیم و ویتامین دی، شیربه ساختن استخوانهای قوی برای کودک کمک میکند. کودکان زیر دو سال باید شیر کامل مصرف کنند تا چربی مورد نیاز برای رشد مغز فراهم شود.
- آوکادو.این میوه سرشار از پروتئین و چربی اشباع شده است و به رشد مغزی کودک کمک میکند.
- کدو حلوایی سرشار از مواد مغذی مانند ویتامین C و B کمپلکس، پتاسیم، بتاکاروتن، فیبر و حتی برخی از اسیدهای چرب مانند امگا 3 است و بهترین مواد غذایی برای رشد کودکان به حساب میآید.
برای تقویت پای کودک برای راه رفتن چکار کنیم؟
احتمالا رشد پاهای کودکتان، یک دغدغهی کلیدی شماست، بخصوص از آن جهت که عضلات پا هستند که تعیین میکنند کودک چقدر زود چهار دست و پا رفته و راه بیفتد. متخصصین اطفال، تمرین زیر را برای تقویت پاهای کودک و ایجاد عضلات در این ناحیه توصیه میکنند:
کودک را بر روی کمر خود خوابانده و به آرامی مچ پای او را نگه دارید، سپس خیلی آهسته پاها را در یک حالت دایرهای تکان بدهید، مثل وقتی که کودک در حال دوچرخه سواری باشد. شما میتوانید ۴ تا ۵ حرکت را در یک بار تمرین انجام دهید. پس از آن، یک استراحت کوتاه به کودک داده و دوباره ادامه دهید.
چگونه به تعادل کودک در راه رفتن کمک کنیم؟
کودکانی که از پاهای کوتاه برخوردارند، به خاطر مسئله حفظ تعادل معمولا راه رفتن را زودتر از کودکانی که پاهای بلندی دارند، آغاز میکنند. کودکان لاغر هم زودتر از کودکان چاق و تپل راه میافتند.
اگر کودک را مجبور کنید تا هر روز تمرین کند، نه تنها به او کمکی نخواهید کرد بلکه تنها باعث تمرد او در این رابطه میشوید و زمان راه افتادن او را به تاخیر میاندازید.
از سوی دیگر، اگر کودک را تمام روز محبوس نگه دارید یا در محیطی محصور قرار دهید، او هرگز این فرصت را پیدا نخواهد کرد که به تمرین این مهارتها بپردازد. به او اجازه دهید که زمانی را تحت نظر و مراقبت شما به تمرین کردن روی زمین بپردازد، پس از آن، او با کمک یا بدون کمک شما، از این مسئله سر درمیآورد و آن را حل میکند.
چگونه از کاردرمانی برای راه رفتن کودک استفاده کنیم؟
در حالیکه همه کودکان در حال یادگیری مراحل رشدی هستند ، بسیار مهم است که بدانیم که هیچ دو کودکی دقیقا شبیه به هم نیستند. هر کودک این مراحل رشدی را ممکن است طبق روش خود طی کند.
کاردرمانی در واقع نوعی توانبخشی است که به بررسی ابعاد جسمی، روحی و روانی مشکل میپردازد و با ارائه تکنیکهای درمانی گوناگون برای افراد در سنین مختلف به حل مشکل آنان خواهد پرداخت. برای راه رفتن کودکان نیز کاردرمانگر با ایجاد تمرینهایی میتواند به کودکان کمک کند.
ایستادن با کمک ( گشت زدن )
کاردرمانی برای راه رفتن کودک با تمرین گشت زدن که می تواند به راه رفتن به کودک کمک کند. کودک از طریق مبل و یا صندلی هم سطح می تواند به ایستد و شما به یکی از دستانش را برای حظ تعادل بگیرید. در این حالت به آرامی به جلو و عقب بروید.
آموزش راه رفتن به کودک از طریق تمرین گشت زدن می تواند بسیار مفید باشد. در اجرای این تمرین عجله نکنید و صبور باشید. به مرور کودک یاد می گیرد که دستان شما را بگیرید و آرام به جلو حرکت کند.اگر کودک نیاز به انگیزه دارد می توانید یک عروسک را در انتهای مبل قرار دهید تو او به سمت عروسک حرکت کند.
کاردرمانی برای راه رفتن کودک با تمرین نشستن رو چهار پایه
زمانیکه کودکتان قادر بود بدون کمک شما بنشیند او را بر بروی چهارپایه کودک بنشانید. بسیار مهم است در این حالت والدین در کنار کودک باشند تا در مواقع لزوم او را نگه دارند. مهم است که چهارپایه بدون پشتی باشد و والدین پشت به فرزندشان باشند.
پاهای کودک باید در این موقعیت کف زمین را لمس کند و حتی قادر باشد به زمین فشار بیاورد. در این حالت زانوهای کودک می بایست زاویه ۹۰ درجه داشته باشند.در همین حالت از کودک بخواهید که وسیله ای را از روی زمین بر دارد و دوباره به روی چهارپایه بنشیند. آن عروسک و یا شی را به اطراف چهارپایه بگذارید تا عضلات مختلف درگیر شوند.
این تمرین عضلات پاها ، پشت و شانه های کودک را تقویت می کند و او را آماده برای راه رفتن می کند. این تمرین همچنین به کودک کمک می کند تا پاهایش را به شکلی قرار دهد که بتواند وزن خودش را بر روی آنها بگذارد.
گشت زدن و شوت زدن
هنگامیکه کودک شما در حال انجام تمرین گشت زدن است ، شما می توانید یک توپ سبک را در جلوی پای او قرار دهدی و تشویق کتید تا به آن ضربه بزند. در ابتدا بهتر است خودتان چند ضربه به توپ بزنید.
اگر شما توپ را پشت پای او قرار دهید او برای ضربه زدن مجبور است پای خود را بلند کند تا به توپ ضربه بزند. توپ را در دو طرف او قرار دهید تا تمرین ضربه زدن با هر دو پا را یاد بگیرد.
استفاده از اسباب بازی برای ایستادن
اسباب بازی را در نزدیکی او و کمی بالاتر از او قرار دهید و او را تشویق کنید تا بلند شود و اسباب بازی را بگیرد.
گرفتن لگن
یکی دیگر از تمرینات کاربردی برای آموزش راه رفتن کودک در خانه بدین شکل است که در والدین در مقابل کودک می نشنیدند. دستان کودک رو شانه خود قلاب می کنند و همزمان با گرفتن لگن کودک ، او را تشویق به راه رفتن می کنند. برای این کار والدین می تواند آرام آرام به عقب بروند تا کودک را به جلو هدایت کنند. به مرور والدین می توانند میزان حمایت خود را کم کنند.
دلیل دیر راه افتادن کودکان چیست و چه باید کرد؟
راه نرفتن کودک شما در سنی که بیشتر همسالانش بدون کمک راه می روند می تواند برای شما سبب نگرانی های زیادی شود. البته که تمامی نگرانی های شما در مورد راه نرفتن کودک دلبندتان قابل درک است، اما با کسب اگاهی درمورد دیر راه افتادن کودکان خواهید دانست که مساله انقدرها هم نگران کننده نیست.
معمولا راه نیفتادن کودک بعد از مدت زیادی از سن راه رفتن ممکن است به دلایل زیر اتفاق افتاده باشد:
- چنانچه کودک تمام مدت بر روی انگشتان پا قدم بردارد ممکن است دارای مشکل فیزیکی کوتاه بودن تاندون آشیل باشد؛ این مسئله مانع از این میشود که کودک کف پای خود را به طور کامل روی زمین بگذارد، همچنین امکان دارد این مشکل به علت بیماری دیگری مثل فلج مغزی خفیف باشد.
- بچههایی که از نظر عاطفی مشکل داشته باشند و اصلا به آنها در بلندشدن و راه رفتن کمک نشده باشد، کودکانی که مادران افسرده دارند که فقط فرزندشان را مانند عروسک در آغوش میگیرند یا فقط به فکر غذا دادن به او هستند، دیرتر راه میافتند.
- کودکانی که بهعلتهای خاص مدام بستری باشند و اجازه فعالیت به آنها داده نشده باشد یا بیماری راشیتیسم بهدلیل کمبود ویتامین D دارند، ممکن است با تاخیر راه بیفتند.
- تاخیر مربوط به استخوانها و ماهیچه هاست، کودک نمی تواند راه برود چون مشکلی در ران ها از این کار ممانعت میکند، ناراحتی کف پا یکی دیگر از علل است، گاهی علت تاخیر در کودک 2 ساله ای که هنوز راه نمی رود، مربوط به لاغری ماهیچه های ساق پای اوست، این لاغری ممکن است به بیماری ارثی ماهیچه ای مربوط باشد.
- کودکان چاق به دلیل سنگینی وزن دیرتر از کودکان دیگر راه میافتند.
- نارسائی مغزی نیز یکی دیگر از دلایل دیر راه افتادن کودکان است. طفل دارای هوش عادی ست ولی وجود یک نقص (که به آن نقص تحرک مغزی میگویند) باعث اختلال در تعادل وی می گردد.
متخصصان معتقدند که اگر کودک تا هجده ماهگی راه نرود، باید به پزشک متخصص کودکان مراجعه کرد. در مورد راه نرفتن کودک پزشک معمولا راهنمایی و پیشنهادات لازم در حوزه مراقبت های بهداشتی را اختیار افراد جویای کمک، قرار می دهد.
دلیل ترس کودک از راه رفتن چیست؟
در ادامه برخی از اصلیترین دلایل روانی ترس از راه رفتن کودک را در ادامه بیان میکنیم.
اضطراب جدایی
نوزادان به خاطر ترس از احتمال دور شدن از والدین، گم شدن و تجربههای ترسناک مستقل شدن، از راه رفتن امتناع کرده و دائم به شما میچسبند. اضطراب جدایی مسئلهای طبیعی است اما اگر از سن راه رفتن شروع شود، ممکن است غیر طبیعی باشد.
دلبستگی ناایمن
کودکانی که از نظر دلبستگی دچار اختلال هستند، ممکن است نتوانند از مادر یا مراقب خود جدا شوند. چگونگی شکل گیری دلبستگی کودکان زیر دو سال بر خواست آنها برای راه رفتن تاثیر به سزایی دارد.
تجربههای منفی
ممکن است کودک یک بار در راه رفتن، دچار وحشت یا آسیبی جدی شده باشد. پس از آن برای دفع این ترس، راه رفتن را سرکوب کرده و طوری رفتار میکند که انگار هیچ وقت نمیتوانسته راه برود.
عدم حمایت والدین
کودک برای راه رفتن بسیار محتاج والدین است. در طول یادگیری مهارت قدم برداشتن، این والدین هستند که باید با همراهی کودکشان او را در راه رفتن یاری کنند و اگر در این مورد غفلتی رخ دهد، نوعی ترس از راه رفتن در کودک ایجاد میشود.
ترسهای والدین
گاهی والدین، با مراقبتها و حساسیتهای بیش از اندازه، باعث شکل گیری ترس از راه رفتن در وجود کودک میشوند. به نوعی ترسیدن والدین به کودک منتقل میشود. کودک باید تجربه کند، زمین بخورد تا نترسد؛ حمایت روانی والدین در این زمینه بسیار کارگشاست.
ترس از بغلی شدن
گاهی والدین بخاطر ترس از بغلی شدن یا لوس شدن کودک، او را به حال خود رها میکنند. همین مسئله، کودک را از راه رفتن زده میکند. کودک در سن 1 سالگی و در هر سن دیگری، شدیدا به محبت و نوازش والدین نیاز دارد. بنابراین زمانهایی که فرزندتان درخواست کرد (نه پس از زمین خوردن یا همیشه)، او را در آغوش گرفته، بوسیده و نوازش کنید. این مسئله باعث میشود تا فرزندتان همیشه حضور شما را حس کند و راه رفتن را نشانه دور شدن از شما تلقی نکند.
ذوق زدگی بیش از حد
گاهی والدین با اصرار بیش از حد، باعث خستگی و بیزاری کودک میشوند. او باید روند استاندارد رشد خود را طی کند. یکی دوماه اختلاف جای نگرانی ندارد و شما برای اینکه ثابت کنید فرزند شما باهوش و بهترین است، او را از بین خواهید برد.
آیا دعا برای زودتر راه افتادن کودک کارگشاست؟
احتمالا شما نیز با مطالبی از قبیل دعا برای راه رفتن کودک ، دعا برای زودتر راه رفتن نوزاد ، سوره و دعا برای برای راه افتادن فرزند و… برخورد کرده اید. دقت داشته باشید اینکه صرفا متکی به دعا برای راه رفتن نوزاد و یا زودتر راه رفتن کودک باشیم کار بسیار غلط و اشتباهی است و در هیچ کجای دستورات دینی چنین امری صحیح دانسته نشده است.
معرفی بهترین مستند های آموزشی در رابطه با کودکان
مستند کودک انسان
تصور کنید به طور ناگهانی وارد دنیایی می شوید که نمی توانید صحبت کنید ، به سختی می توانید حرکت کنید و معنای هیچ صدایی را متوجه نمیشوید!
این دنیای یک نوزاد تازه متولد شده است.
با دیدن این مجموعه مستند ، برای اولین بار ، دو سال اول زندگی کودک را دقیقاً مانند گذشته تجربه خواهید کرد!
برای دانلود مجموعه کامل مستند کودک انسان اینجا کلیک کنید.
منابع :
سایت مادر شو