در این نوشته با اختلال وسواس کودکان , علت ها و راه های درمان آن به زبان ساده آشنا خواهیم شد.
چرا بچهها دچار اختلال وسواسی ـ اجباری میشوند؟
ما در نوشته قبلی تحت عنوان حقه های اختلال وسواسی – اجباری دربارهی اختلال وسواسی ـ اجباری به گونهای صحبت کردیم که انگار او یک موجود پرسروصدا یا یک شعبدهباز است که از حقه استفاده میکند.
اما در واقع، این اختلال فقط یک مشکل مکانیکی در مغز شماست!
مغز شما مانند یک کامپیوتر بزرگ است. اختلال وسواسی ـ اجباری طوری است که انگار یک قسمت از برنامه این کامپیوتر تغییرکرده باشد، بنابراین کاری را که باید انجام میداد، دیگر انجام نمیدهد. همین!
ممکن است با خودتان بگویید: «چی؟» یا ممکن است بگویید: «امکان ندارد.»
اما این موضوع کاملاً واقعیت دارد. اختلال وسواسی ـ اجباری، خطای سیستم مغز شماست که بیشتر از یک سکسکه خطر ندارد.
اختـلال وسواسی ـ اجباری به معنای خراب بودن مغـز شما نیست!
در واقع افراد بسیـار باهوشی وجود دارند که به این بیماری مبتـلا هستند. این اختلال فقط به این معناست که مغز شما، آنطور که لازم است، اطلاعات را طبقهبندی نمیکند.
شکل های بروز اختلال وسواس در کودکان
اختلال وسواسی ـ اجباری به دو شکل خود را نشان میدهد:
۱. وقتی که چیزها، در درون مغز شما به صورت نادرست طبقـهبندی میشوند.
در این صورت افکار بهدرد نخور، وارد بخش افکار بهدرد بخور میشوند و آنجا را شلوغ میکنند.
۲. وقتی که کلید «انجام شد» مغز روشن نمیشود. کلید «انجام شد» زمانی روشن میشود که مغز دستور پایان کار را میدهد.
تا به حال به طرز کار دستگاه لباسخشککن توجه کردهاید؟ لباسهای مرطوب درون آن قرار میگیرد و دستگاه خشککن در حالیکه میچرخد از خودش گرما میدهد. وقتی که لباسها خشک شد، دستگاه هم خاموش میشود.
اما دستگاه از کجا میفهمد که لباسها خشک شده است؟
این دستگاه یک حسگر کوچک دارد که وقتی لباسها خشـک میشوند به دستگاه خبر میدهد. وقتی که حسگر احساس کند لباسها خشک شده، لباس خشککن به صورت خودکار خاموش میشود.
مغز شما هم یک حسگر دارد. وقتی که کارتان تمام میشود، این حسگر به مغز شما خبر میدهد. وقتی که در را میبندید، مغزتان به شما میگوید که «خیلی خوب، الان در بسته است».
وقتی که شما اشتباهی را که در تکالیفتان داشتهاید پاک میکنید، به شما میگوید «درست شد».
این سیستم پیغامدهی اهمیت دارد چون اگر شما پیغام «انجام شد» را از مغزتان دریافت نکنید، نمیدانید که چه موقع باید کارتان را تمام کنید.
نحوه عملکرد سیستم پیغام دهی در اختلال وسواس کودکان
اختلال وسواسی ـ اجباری با این سیستم پیغامدهی، بازی میکند!
این اختلال مانع رساندن پیغام «انجام شد» از طرف مغز میشود. بنـابراین بچههایی که این اختلال را دارند احساس میکنند که باید یک کار را بارها و بارها انجام دهند.
آنها فکر میکنند که باید در را خیلی فشار دهند تا مطمئن شوند بسته شده است، چون مغز آنها دفعه اول به آنها پیغام بسته شدن در را نمیدهد.
در اختلال وسواس کودکان,آنها فکر میکنند باید یک متن را چندین بار بخوانند تا مطمئن شوند همه را خواندهاند.
همچنین آنها فکر میکنند که باید بارها و بارها به حمام بروند.
بچه های مبتلا به اختلال وسواس کودک, ساعتهای زیادی را صرف انجام تکالیف، خداحافظی کردن یا دوبارهکاری میکنند چون مغز آنها پیغام «انجام شد» را به آنها نمیدهد.
*احساس میکنید چه کارهایی را دوباره باید انجام دهید؟
علل به وجود آمدن اختلال وسواس کودک
خب، چرا این مشـکلات برای مغـز پیش میآید؟
چرا سیستـم طبقهبندی، فکرهای بهدرد نخور را با فکرهای بهدرد بخور قاتی میکند؟
چرا سیستم انتقال پیام، پیغام «انجام شد» را نمیرساند؟
بعضی از مغزها بیشتر از بقیه، نسبت به این مسائل حساس هستند. آنها با این ویژگی متولد شدهاند.
این به معنـای بد بودن آنها یا خـراب بودن و مشکلدار بودن مغزشان نیست. سیستم بعضی از مغزها، به این طریق عمل میکند.
شاید تعجب کنید که بیشتر از یک میلیون کودک در امریکا وجود دارند که اختلال وسواسی ـ اجباری دارند و این آمار از همه جای دنیا بالاتر است.
بچههای بسیاری هم وجود دارند که در مورد این اختلال مطالبی یاد میگیرند و میآموزند که با آن چهکار کنند. درست مثل شما!
نکتهی جالب این است که شما میتوانید برای بهبود این اختلال اقدام کنید.
شما میتوانید واقعاً به مغز خود بیاموزید که چیزها را درست طبقهبندی کند.
شما میتوانید یاد بگیرید که خودتان پیغام «انجام شد» را بدهید و از ابزارهایی استفاده کنید که شما را با مسئله سازگار کند و به مغزتان کمک کند، کار خود را خوب انجام دهد…
بیش از نیم میلیون نفر از بریتانیاییها تنها سه با در سال ملحفههای تخت خود را میشویند، اما حالا گروه دیگری از آنان نبردی همیشگی را علیه کثیفی و بینظمی آغاز کردهاند.
ما در این مجموعه به سراغ بعضی از شهروندان بریتانیایی میرویم که به گفته خودشان چنان وسواسی برای پاکیزگی دارند که اگر مثلا یک لکه روی شیر آب یا اثر باران روی شیشه پنجره باشد٬ نمیتوانند آرام و آسوده بنشینند.
مستندی که از زندگی محرمانه کودکان در مهدکودک پرده برداشت این بار به صورت یک برنامه هفت قسمتی بازگشته است.
این برنامه در طی تابستان ضبط شده است و زندگی سه گروه از کودکان 4، 5 و 6 ساله از سراسر کشور را در حالی که آنها برای اولین بار با یکدیگر ملاقات می کنند دنبال می کند.