در این مطلب ضمن معرفی برترین مستند های ساخته شده از زندگی نوابغ نظیر مجموعه مستند نوابغ دنیای باستان با دوبله شبکه منوتو و مجموعه مستند نوابغ دنیای مدرن بی بی سی فارسی , به بررسی زندگی نوابغ دنیای باستان ( ارشمیدس , تسیبیوس , هرون اسکندرانی ) و نوابغ دنیای مدرن ( فردریک نیچه , کارل مارکس , زیگموند فروید , آلبرت اینشتین ) میپردازیم و زندگی آنها و نبوغ خارق العاده شان را بررسی میکنیم.
مستند نوابغ دنیای باستان
در این مستند بتانی هیوز به دنبال بهترین متفکران دوران باستان به هندوستان،یونان،چین سفر می کند تا با این متفکرین برجسته که بودا ،سقراط و کنفسیوس هستند آشنا شود.
کنفوسیوس : کنفوسیوس، آن چنان که پرآوازه است که از مشاهیر و بزرگان کل تاریخ بشریت به شمار می رود، او حکیمی چینی بود.
به اعتقاد برخی افراد، کنفوسیوس برای ملت چین و گروهی از مردم خاور دور، حکم پیامبران را دارد و برای عده ای افکار کنفوسیوس، حکمت سقراط را تداعی می کند.
کتاب “لون یو” نام کتاب این شخصیت بزرگ است که دارای مضامین اخلاقی، فرهنگی، آموزشی و … است.
قدر و ارزش کنفوسیوس در کشور چین به اندازه ای است که هنگام اشاره به فرهنگ سنتی چین، نام وی همواره در اذهان زنده می شود.
در جامعه چین هیچ شخصیتی به اندازه “کنفوسیوس” تاثیرگذار نبوده، به همین دلیل هر کسی تا اندازه ای در باره او می داند و کما بیش تحت تاثیرتئوری مکتب “کنفوسیوس” قرار گرفته است.
سقراط : سقراط (به یونانی: Σωκράτης) فیلسوف یونان کلاسیک اهل آتن و یکی از بنیانگذاران فلسفهٔ غرب بود.
سقراط را اولین فیلسوف اخلاق در غرب میدانند.
او در سال ۴۷۰ قبل از میلاد متولد شد و در سال ۳۹۹ قبل از میلاد کشته شد
سقراط نوشتهای از خود بجای نگذاشت و عمدتاً از طریق نویسندگان باستان مانند آنتیستنس، آریستیپوس و آریستوفان و شاگرداناش همچون افلاطون و گِزِنُفون به دنیا معرفی شد
بودا : بودا لقبی است که در آیین بودایی به هر کسی که به «روشنی» (بودهی) رسیده باشد اطلاق میشود گرچه از آن بیشتر برای اشاره به سیذارتا گوتاما بودا، بنیانگذار آیین بودا استفاده میشود.
واژه بودا یعنی بیدار شده یا به عبارت دیگر، کسی که به روشنی رسیدهاست.
[۱] در بسیاری از منابع وقتی صحبت از «بودا» میشود منظور همان «گوتاما بودا»، بنیانگذار مذهب بودایی است و همین به این باور غلط که منظور از لفظ «بودا» تنها همان «گوتاما بودا» است دامن زدهاست.
اما به باور بوداییان، بسیاری دیگر نیز به «مقام بودایی» رسیدهاند.
دانلود مستند نوابغ دنیای باستان با دوبله فارسی شبکه بی بی سی فارسی
مستند نوابغ دنیای مدرن
تاریخدان بتانی هیوگز که قبلا نیز مستند نوابغ دنیای باستان را اجرا کرده بود و در سایت نیز موجود است، این بار مستند نوابغ دنیای مدرن را اجرا کرده است.
او به زندگی سه متفکر معروف بزرگ می پردازد که دنیای مدرن امروزی ما را شکل داده اند.
کارل مارکس، فردریک نیچه و سیگموند فروید کسانی هستند که هر قسمت از این مستند به یکی از آنها اختصاص داده شده است.
برای دانلود مستند نوابغ دنیای مدرن بی بی سی فارسی اینجا کلیک کنید.
نوابغ دنیای باستان
واقعیت ان است که بدون وجود نوابغ دنیای باستان، بسیاری از دستآوردهای آنان هرگز به دست نمیآمد و در حقیقت دنیای مدرن امروزی ما به نوابغ دنیای باستان مدیون است.
ارشمیدس از نوابغ دنیای باستان
ارشمیدس دانشمند و ریاضیدان یونانی در سال 212 قبل از میلاد در شهر سیراکوز یونان متولد شد.
او در جوانی برای آموختن دانش به اسکندریه رفت.
بیشتر دوران زندگیش را در زادگاهش گذرانید و با فرمانروای این شهر دوستی نزدیک داشت.
کشف بزرگ : اصل ارشمیدس (اورکا اورکا)
شاید ارشمیدس در اثر رویدادی که مانند رویداد سیب نیوتن مشهور است، به دانش تعادل مایعات برخورد کرده باشد.
داستان این اتفاق بدینگونه است که هیرو ، پادشاه سیراکوز، زرگری را مأمور کرده بود تا برایش تاجی از طلای خالص بسازد.
وقتی تاج تکمیل شد و به دست پادشاه رسید، پادشاه شک کرد که زرگر تمام طلا را به کار برده باشد.
برای همین دوست خود ارشمیدس را احضار کرد و از این ریاضیدان مشهور خواست تا بفهمد آیا واقعاً تاج از طلای خالص است و تمام طلایی که پادشاه به زرگر داده در آن به کار رفتهاست یا نه.
در قرن سوم پیش از میلاد، شیمی تحلیلی به اندازهٔ ریاضیات پیشرفته نبود و ارشمیدس در ریاضیات و مهندسی توانایی بسیار داشت.
ارشمیدس قبلاً برای محاسبهٔ حجم جامدهایی که شکلی منظم مثل کُره یا استوانه داشتند دستورهای ریاضی ابداع کرده بود.
او میدانست که اگر بتواند حجم تاج هیرو را تعیین کند، خواهد فهمید که آیا تاج از طلای خالص درست شدهاست یا از مخلوطی از طلا با فلزات دیگر.
یافتم ! یافتم !
روزی هنگامی که این نابغه باستان , پا به خزینه گذاشت و دید که آب از آن سرریز کرد، متوجه شد که حجم آبی که بیرون ریختهاست دقیقاً با حجم قسمتی از بدن او که وارد آب شده برابری میکند؛ بنابراین دریافت که اگر تاج را در ظرف آبی قرار دهد، حجم آبی که از ظرف سرریز میشود یا در آن بالا میرود حجم تاج است.
وی که بسیار هیجانزده شده بود برهنه از حمام بیرون دوید و فریاد زد یافتم! یافتم! ( اورکا اورکا ! )
او در آزمایش خود تشخیص داد که تاج شاهی میزان بیشتری آب را نسبت به شمش طلای هموزنش پس میراند، ولی این میزان آب کمتر از میزان آبی است که شمش نقره هموزن آن را جابهجا میکند.
به این ترتیب ثابت شد که تاج شاهی از طلای ناب و خالص ساخته نشده، بلکه جواهرساز آن را از مخلوطی از طلا و نقره ساخته است و اینگونه ارشمیدس یکی از چشمگیرترین رازهای طبیعت را کشف کرد؛ یعنی اینکه میتوان حجم اجسام با شکل نامنظم را با کمک مقدار مایعی که جابهجا میکنند اندازهگیری کرد.
اگرچه به نظر میرسد این داستان همچون بسیاری از کشفیات علمی (مثل داستان نیوتن و درخت سیب) دچار غلو و انحراف شده باشد، ولی شهرتی عالمگیر دارد و تقریبا در میان تمام ملل جهان شناخته شده است.
روایت دیگری که به نظر میرسد از وجاهت بیشتری برخودار باشد مربوط میشود به فرمان ساخت کشتی غولآسایی به نام «سیراکوسیا» از سوی پادشاه هایرون، که منجر به کشف قانون شناوری یا همان اصل ارشمیدس شد.
محاسبه عدد پی (π)
ارشمیدس از روش هلنیستی ریاضیات استفاده می کرد. پی یک نماد یونانی ست که در فرمول های مختلف استفاده می شد و ارشمیدس توانست میزان عدد پی را با استفاده از هوش منحص به فردش، محاسبه کند.
مقدار عددی π برابر با ۳.۱۴ می باشد که با تقسیم ۲۲ بر ۷ بدست می آید. پی در واقع نسبت محیط دایره به قطر آن می باشد. ارشمیدس در دایره اشکال مختلفی را مشخص کرد! کاربردهای مختلف π در ریاضیات به چشم می خورد مثل محاسبه مساحت دایره. همچنین برای محاسبه مساحت کره یا نیمکره هم کاربرد دارد.
اشعه مرگ
بدون شک ارشمیدس یک مخترع بزرگ بود و اختراع اشعه مرگ هم از این قاعده مستثنی نیست.
این یکی از سلاح های جنگی آن دوران به شمار می رفت.
ارشمیدس با استفاده از آینه های متعدد ، نور خورشید را روی یک نقطه از کشتی های دشمن منعکس می کرد، و باعث آتش گرفتن آن می شد و در نهایت کشتی غرق می شد.
این اختراع ارشمیدس , در واقع یک مکانیزم دفاعی برای شهرش، سیراکوز بود.
آنها با آتش زدن کشتی ها ، میتوانستند ارتش رومی را شکست دهند.
محاسبه مسافت طی شده یا ادومتری
اودومتر یک وسیله برای اندازه گیری مسافت می باشد.
کلمه اودومتر از کلمه یونانی “hodo” به معنای راه ها یا جاده ها می آید.
برخی این این واژه کیلومتر شما را با سرعت سنج اشتباه می گیرند، ولی این دو کاملا متفاوت هستند.
سرعت سنج سرعت وسیله نقلیه را اندازه گیری می کند در حالی که کیلومتر شمار، مسافت پیموده شده را اندازه می گیرد.
در واقع امروزه ادومتر در هر وسیله نقلیه ای دیده می شود و نشان دهنده این است که وسیله نقلیه چه مسافتی را پیموده است.
نباید فراموش کنیم این وسیله از اختراعات نوابغ دنیای باستان است.
پیچ ارشمیدس
پیچ ارشمیدس در واقع یک پمپ انتقال مایعات بود.
این اختراع ارشمیدس به کشاورزان کمک می کرد تا زمین هایشان را آبیاری کنند و همچنین در کشیدن ابهای زیر زمینی با استفاده از لوله ای مارپیچ کاربرد داشت. در واقع انتقال آب از سطح پایین به سطوح بالاتر کار سختی بود که پیچ ارشمیدس با غلبه بر جاذبه زمین این کار را انجام می داد.
پیچ ارشمیدس امروزه به شکل های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد مثل دستگاه بازیافت پلاستیک، ماشین های فلز کاری، ماشین های ریخته گری تزریقی.. برخی از این پیچ ها که آب را به سرعت پمپ می کند هم در تولید برق استفاده می شود.
کشورهای توسعه یافته دنیا هنوز از این تکنولوژی برای تولید برق از طریق توربین های دوار استفاده می کند. ایالات متحده یک نیروگاه برقی آب معکوس ایجاد کرده و در زمان سیلاب ارتفاع ، میتوان ارتفاع آن را کم کرد.
تسیبیوس از نوابغ دنیای باستان
تسیبیوس یا کتسیبیوس مخترع و ریاضیدان یونانی اهل اسکندریه در دوران امپراطوری دودمان بطلمیوسی بر مصر است.
او اوّلین رساله در زمینهٔ هوای فشرده و کاربرد آن در ساخت پمپ (و حتی توپهای جنگی) را نوشته است.
این اثر به همراه اثر او در زمینهٔ مکانیک جامدات هوا، در مورد نیوماتیک، او را شایستهٔ عنوان «پدر نیوماتیک» کردهاست.
متاسفانه هیچیک از آثار تسیبیوس از جمله کتاب یادنامه، مجموعه تحقیقات او که توسط آتنائوس مورد ارجاع قرار گرفتهاست، امروزه موجود نیست.
به گفتهٔ دیوژن لائرتی، او در فقر مطلق زندگی میکرد.
اختراعات تسیبیوس
تسیبیوس احتمالاً نخستین رئیس موزهٔ اسکندریه بودهاست.
اگرچه اطلاعات چندانی در مورد زندگی او در دسترس نیست، اختراعاتش به خوبی شناخته شدهاند.
گفته شدهاست که در ابتدا شغل آرایشگری داشتهاست.
در آن زمان آیینهای قابل تنظیم اختراع کرد.
از دیگر ابداعات او میتوان به نوعی اُرگ آبی اشاره کرد که به عنوان مادر اُرگ مدرن در نظر گرفته میشود.
او همچنین ساعت آبی را بهبود بخشید.
برای مدتی بیش از ۱۸۰۰ سال، این ساعت آبی دقیقترین ساعت ساخته شده به دست بشر بود.
او همچنین یکی از اوّلین پمپهای پیستونی را توصیف کردهاست که برای ساخت جت آبی و نیز استخراج آب از چاه مورد استفاده قرار میگرفتهاست.
برخی از نوابغ دنیای باستان همچون ویترویوس، فیلو اهل بیزانتیوم و آتنائوس در اشارات تاریخی خود، به دفعات کارهای تسیبیوس را معرفی کردهاند.
به علاوه، آنها این نکته را هم یادآور میشدند که تسیبیوس این شانس را داشتهاست که در دوران پادشاهانی علمدوست و عاشق هنر زندگی کند.
هرون اسکندرانی از نوابغ دنیای باستان
«هرون» یکی از شگفتآورترین نوابغ دنیای باستان است.
او را از بزرگترین مهندسان و مخترعان دوره هلنی میدانند.
او در کتابخانه اسکندریه مصر ریاضیات، مکانیک، فیزیک، وپنوماتیک تدریس میکرد.
بیشتر آثار نوشته او از بین رفته است اما برخی از کارهای او در کتابهای علمالحیل نوشته دانشمندان ایرانی و عرب باقی ماندهاست.
او یک موتور بخار را که آیولیپایل یا ماشین هرون نامیده میشد توصیف کردهاست.
از اختراعات مشهورش میتوان به آسیاب بادی اشاره کرد که نخستین کاربرد توان بادی بر روی زمین بود.
همچنین فواره هرون از اختراعات اوست.
از جمله اختراعات شاخص او میتوان از درهای اتوماتیک، گویهای معلق، پرندههای آوازخوان مکانیکی، و دستگاه هایی که با سکه کار میکردند نام برد؛ اختراعاتی که در آن دوران، حیرت و شگفتی مردم را برمیانگیخت.
نوابغ دنیای مدرن
مانند قسمت قبل و معرفی نوابغ دنیای باستان, در این بخش به معرفی زندگی متفکران معروف بزرگ می پردازد که دنیای مدرن امروزی ما را شکل داده اند.کارل مارکس، فردریک نیچه و سیگموند فروید و آلبرت اینشتین که آنها را نوابغ دنیای مدرن مینامند.
کارل مارکس از نوابغ دنیای مدرن
کارل مارکس در ذهن این روزهای ما بر خلاف نوابغ دنیای باستان, ژولیده مردی است با موها و ریشهای بلند که کت و شلوار کهنهای بر تن دارد، روی صندلی نشسته و دست راستش را روی سینه زیر کتش فرو برده است.
اسمش را زیاد شنیدهایم اما از او کم خواندهایم.
مباحثه و مجادله موافقان و مخالفان سرسختش را دیدهایم و تاریخ نظامهایی را مرور کردهایم که داعیه پیروی از او داشتند و به فروپاشی و انحطاط یا مثل خود او فقر و کمرشدی اقتصادی رسیدهاند.
مارکس یکی از بزرگترین نوابغ علوم اجتماعی، مردی که به فکر تغییر دنیا و بهبود شرایط کارگران بود اما در اداره خانواده خودش عاجز ماند.
کار درآمدزایی نداشت و نوشتههایش یا چاپ نمیشد یا اگر مقالههایش پراکنده در روزنامهها منتشر میشد پول چندانی عایدش نمیشد.
اگر کمکهای مالی انگلس نبود شاید به همان ۶۵سالگی هم نمیرسید.
اما او در فکر اتحاد پرولتاریا علیه بورژوا بود. به فکر تغییر جهان به جای تفسیر جهان بود.
منتقد سرسخت سرمایهداری و نظریهپرداز ارزش کار بود.
کودکی و جوانی مارکس
کارل هاینریش مارکس متولد پنجم ماه می سال ۱۸۱۸ و یکی از ۹ فرزند هاینریش و هنریتا مارکس بود که در تریر واقع در پروس به دنیا آمد.
پدرش وکیل موفقی بود که به کانت و ولتر علاقه داشت و یک فعال پرشور برای اصلاح پروس بود.
با اینکه والدین پدر کارل یهودی و اجدادش خاخام بودند، او در سن ۳۵سالگی در سال ۱۸۱۶ به مسیحیت گروید.
احتمالاً این انتخاب یک امتیاز حرفهای در پاسخ به قانون سال ۱۸۱۵ بود که یهودیان را از رسیدن به مدارج بالای جامعه منع میکرد.
با اینکه کاتولیک مذهب غالب شهر تریر بود او برای غسل تعمید کلیسای لوتران را انتخاب کرد چرا که پروتستانیسم را با آزادی روشنفکری برابر میدانست.
«کارل در ششسالگی با بقیه بچهها غسل تعمید داده شد اما مادرش تا سال ۱۸۲۵ صبر کرد؛ زمانی که شوهرش درگذشت.»
تحصیلات مارکس
مارکس دانشآموز متوسطی بود.
او تا سن ۱۲سالگی در خانه درس خواند و به مدت پنج سال از ۱۸۳۰ تا ۱۸۳۵ در دبیرستان یسوعیون به نام فردریش ویلهلم در تریر تحصیل کرد.
مدیر مدرسه از دوستان پدر مارکس و فردی لیبرال، پیرو کانت و مورد احترام مردم منطقه رود راین بود اما مظنون به استفاده از زور بود.
این دبیرستان تا سال ۱۸۳۲ که تخریب شد پابرجا بود.
مارکس در دانشگاه
در اکتبر ۱۸۳۵ مارکس وارد دانشگاه بن شد.
دانشگاه بن فرهنگ سرزنده و سرکشی داشت و مارکس با شوق زندگی دانشجویی خود را گذراند.
در دو ترمی که در این دانشگاه بود برای مستی و برهم زدن آرامش، بالا آوردن بدهی و شرکت در یک دوئل بازداشت شد.
در پایان سال پدرش اصرار کرد که او در دانشگاه جدیتری مثل برلین ثبتنام کند.
مارکس در برلین حقوق و فلسفه خواند و به فلسفه هگل علاقهمند شد.
هگل تا زمان مرگش یعنی ۱۸۳۱ در دانشگاه برلین به تدریس مشغول بود.
مارکس در ابتدا علاقهای به هگل نداشت اما به سرعت جذب هگلیهای جوان شد که یک گروه از دانشجویان رادیکال مثل برونو بائر و لودویگ فوئرباخ بود.
این گروه از ساختارهای سیاسی و مذهبی آن روز انتقاد میکرد.
ازدواج کارل مارکس
در سال ۱۸۳۶ و در حین تشدید علاقهمندیاش به سیاست، مارکس مخفیانه با «جوآنا برتا جولی جنی فن وستفالن» دختری از یک خانواده محترم در تریر نامزد کرد که چهار سال از خودش بزرگتر بود.
این کارش در کنار تشدید رادیکالیسم مارکس باعث خشم پدرش شد.
پدر کارل در یکسری نامه نگرانیهای خودش را در مورد آنچه به عنوان اهریمنان کارل میدید به او ابراز کرد.
پدر کارل همچنین او را به دلیل جدی نگرفتن مسوولیتهای ازدواج به ویژه در مورد همسری که از طبقه اجتماعی بالاتر بود پند میداد.
مارکس عقب ننشست. او دکترایش را از دانشگاه جنا در سال ۱۸۴۱ دریافت کرد اما سیاست رادیکال او مانع از این شد که بتواند به تدریس بپردازد.
روزنامه نگاری مارکس در آلمان
مارکس کارش را با روزنامهنگاری آغاز کرد و در سال ۱۸۴۲ سردبیر روزنامه لیبرال Rheinische Zeitung در کلن شد.
تنها یک سال بعد در تاریخ اول آوریل ۱۸۴۳ دولت دستور به توقیف روزنامه داد.
مارکس هجدهم مارس استعفا داد و سرانجام سه ماه بعد در ماه ژوئن با جنی فن وستفالن ازدواج کرد و در ماه اکتبر به پاریس رفت.
زندگی کارل مارکس در پاریس
در سال ۱۸۴۳ پاریس قلب سیاسی اروپا بود.
مارکس در پاریس به همراه یک آلمانی سوسیالیست دیگر یعنی آرنولد روژ یک روزنامه رادیکال دست چپی با عنوان Deutsch-Französische Jahrbücher (سالنامه آلمان- فرانسه) را پایهگذاری کرد اما پس از انتشار تنها یک شماره تفاوتهای فلسفی بین مارکس و روژ آشکار و به استعفای مارکس منجر شد.
در آگوست ۱۸۴۴ اما نشریه مارکس و انگلس را گرد هم آورد.
انگلس همکار و دوست مارکس تا پایان عمر شد.
این دو با هم نقد فلسفه برونو بائر را در نوشتههایشان آغاز کردند.
بائر از گروه هگلیهای جوان و دوست سابق مارکس بود. نتیجه اولین همکاری مارکس و انگلس انتشار «خانواده مقدس» در سال ۱۸۴۵ بود.
در اواخر آن سال مارکس پس از اخراج از فرانسه به بلژیک رفت.
او در فرانسه برای روزنامه رادیکال دیگری با عنوان Vorwärts کار میکرد که با سازمانی که بعدها نام مجمع کمونیست به خود گرفت ارتباط محکمی داشت.
فعالیت های مارکس در بروکسل
مارکس که یکی از مهمترین نوابغ دنیای مدرن بحساب میرود , برای ورود به بلژیک متعهد شده بود چیزی در مورد سیاست آن دوران ننویسد و منتشر نکند.
در بروکسل مارکس توسط «موزس هس» یک سوسیالیست تبعیدی با سوسیالیسم آشنا شد و در نهایت به طور کامل از فلسفه گروه هگلیهای جوان برید.
هس نقش عمدهای در گرایش انگلس به کمونیسم و متوجه کردن نظر مارکس به سمت مشکلات اقتصادی و اجتماعی داشت.
احتمالاً باید او را مسوول چندین و چند ایده و شعار کمونیستی دانست؛ از جمله اینکه
دین افیون تودههاست
پس از مارکس، انگلس هم در سال ۱۸۴۵ از آلمان به بروکسل رفت تا به مارکس بپیوندد.
در این زمان مارکس کتاب «ایدئولوژی آلمانی» را نوشت که در آن نظریه خودش در مورد ماتریالیسم تاریخی را بیان کرد.
مارکس نتوانست برای کتابش ناشری پیدا کند و ایدئولوژی آلمانی در کنار تزهایی بر فوئرباخ که در همین دوران نوشته شد تا پس از مرگ مارکس همچنان منتشرنشده باقی مانده بودند.
در آغاز سال ۱۸۴۶، مارکس به منظور مرتبط کردن سوسیالیستهای سراسر اروپا کمیته ارتباطات کمونیست را پایه گذاشت.
سوسیالیستهای انگلستان با الهام از نظریات مارکس کنفرانسی ترتیب دادند و مجمع کمونیست را تشکیل دادند.
در سال ۱۸۴۷ در نشست کمیته مرکزی مجمع در لندن، این نهاد از مارکس و انگلس خواست مانیفست حزب کمونیست را بنویسند.
مانیفست کمونیست همانطور که در عام شناخته شده، در سال ۱۸۴۸ منتشر شد و کمی بعد در سال ۱۸۴۹ مارکس از بلژیک هم اخراج شد.
مارکس که پیشبینی وقوع یک انقلاب سوسیالیستی در فرانسه را داشت به این کشور رفت اما اجازه ورود پیدا نکرد.
پروس هم به او تابعیت مجدد نداد و مارکس راهی لندن شد.
اگرچه بریتانیا هم به او حق شهروندی اعطا نکرد اما مارکس توانست تا پایان عمرش همانجا بماند.
زندگی مارکس در لندن
مارکس در لندن به تشکیل جامعه آموزشی کارگران آلمان و راهاندازی دفتر مرکزی جدید برای مجمع کمونیست کمک کرد.
او همچنان کارش به عنوان روزنامهنگار را ادامه داد و به مدت ۱۰ سال از سال ۱۸۵۲ تا ۱۸۶۲ برای روزنامه نیویورک دیلی تریبون کار کرد اما هیچگاه دستمزد مکفی برای زندگی دریافت نکرد و اغلب اوقات از طرف انگلس حمایت مالی میشد.
مارکس به طور فزایندهای بر روی سرمایهداری و نظریه اقتصادی متمرکز شد و در سال ۱۸۶۷ اولین جلد کتاب سرمایه را منتشر کرد.
بقیه زندگی مارکس صرف نوشتن و ویرایش دستنوشتههایش برای جلدهای بعدی شد که البته تکمیل نشد.
دو جلد باقیمانده پس از مرگ مارکس توسط انگلس جمع آوری و منتشر شد.
کارهایی که کارل مارکس برایمان کرده و قدرش را نمیدانیم
- میخواست کودکان به مدرسه بروند نه سر کار
- میگفت همه باید اوقات فراغت داشته باشند و خودشان در موردش تصمیم بگیرند
- به رضایت شغلی اهمیت میداد
- معتقد بود مردم باید عاملان ایجاد تغییر باشند
- در مورد نزدیکی دولت و تجارتهای بزرگ هشدار داد… و گفت حواسمان به رسانهها باشد
فردریک نیچه زا نوابغ دنیای مدرن
فردریش نیچه فیلسوفی است که کمر به نابودی ارزش های فراگیر و جهانی بسته بود. چرا؟
او مانند نوابغ دوران باستان بخاطر ریاضی و فیزیک و اختراعاتش شناخه نمیشود.
نیچه به عنوان آموزگار ابرانسان است و آمده است تا ابرمرد یا ابرانسان شدن را بیاموزد.
نیچه افکار خود را از زبان زرتشت بیان میکند. (در کتاب چنین گفت زرتشت)
نیچه فیلسوف، شاعر و متفکر بزرگی است که از او بسیار میتوان آموخت.
او طرح بسیاری بزرگی را میخواست انجام دهد که به نحوی تمام فرهنگ غرب و مسیحیت را به چالش می کشاند و به مبارزه می طلبید.
او در این طرح نیز با کامیابی و ناکامیهایی مواجه بود.
نیچه کیست و چه می گوید؟
پدر او کشیش بود، اجداد پدری و مادری او نیز تا چند پشت کشیش بودند، خود او نیز تا پایان عمر واعظ و مبلغ ماند.
برای آن به مسیحیت حمله میکرد که ریشه اخلاق و رفتار او در مسیحیت بود.
فلسفه او میخواست با مخالفت شدید این میل وافر به مهربانی و ملایمت و آشتی را، که در سرنوشت او بود، اصلاح و تعدیل کند.
مگر این بالاترین دشنام و ناسزا نیست که مردم خوب جنووا به او «مقدس و ولی» خطاب کنند؟
مادر او مانند ایمانوئل کانت زنی سخت پارسا و پابند به تمام اصول و آداب دینی بود.
فقط یک فرق در میان بود و آن اینکه نیچه به رغم حملات سخت خویش به پارسایی و تقوا و تدین، تا آخر عمر پارسا و متدین ماند و مانند مجسمهای خجول و کمرو بود.
این پارسای سرسخت چقدر مایل بود که یک جنایتکار شود!
زیگموند فروید از نوابغ دنیای مدرن
«زیگموند شلومو فروید» Sigmund Schlomo Freud پدر علم روانکاوی در 6 ماه مه سال 1856 در فری برگ به دنیا آمد.
او کودکیاش را در خانوادهای فقیر گذراند و در وین دبیرستانش را تمام کرد.
فروید دانشآموزی برجسته بود و به زبانهای آلمانی، ایتالیایی، فرانسه، انگلیسی، اسپانیایی عبری، لاتین و یونانی تسلط داشت.
او ادبیات را دوست داشت و آثار «ویلیام شکسپیر» را دنبال میکرد.
«فروید» در هفدهسالگی رشتهی پزشکی دانشگاه وین را آغاز کرد و زیر نظر استادان به نام آن دوره تحصیل کرد.
او فلسفه و روانشناسی را نیز در آن دوران دنبال میکرد و سال 1881 از مقطع دکترا فارغالتحصیل شد.
«فروید» مدتی را در بیمارستان فعالیت کرد ولی علاقهاش به علم اعصاب سبب شد بیشتر وقتش را صرف تحقیق درزمینهی اختلالات عصبی کند.
او در پی علاقهاش به این رشته به پاریس رفت و مدتی را همراه یک نورولوژیست دربارهی هیپنوتیزم تحقیق کرد.
وی مطب شخصیاش را در سال 1886 تأسیس کرد و در آنجا به معالجهی بیماران عصبی مشغول شد.
زیگموند از هیپنوتیزم و گفتوگوی آزادانه استفاده میکرد، درواقع بیمارانش را به صحبت کردن بدون هرگونه خودسانسوری ترغیب میکرد.
«فروید» سالهای پایانی عمرش را درگیر بیماری سرطان شد.
او از جوانی مصرفکنندهی سیگار بود و در سپتامبر 1939 با تزریق میزان زیادی مورفین به خواست خودش درگذشت.
جسدش را سوزاندند و خاکستر حاصل از آن را در پایهی گلدانی که همیشه در اتاق «فروید» بود، قرار دادند.
او همواره در زندگیاش مطالعه میکرد و «چرم ساغری» اثر «بالزاک» آخرین کتابی بود که مطالعه نمود.
حرف حساب «زیگموند فروید» چه بود؟
فروید یکی از سه شخصی بود که با سیلی بشر را از خواب چند هزار ساله اش بیدار کردند.
- اولین ضربه را کوپرنیک نواخت او ثابت کرد که زمین مرکز کائنات نیست بلکه سیاره ی کوچکی است که گرد خورشید می گردد.
- پس از آن نوبت به چارلز داروین رسید تا به اشرف مخلوقات نشان دهد که چندان اختلافی با سایر جانوران ندارد.
- آخرین سیلی را فروید به گوش انسان زد: عقل پادشاه پادشاه انسان نیست؛ رفتار و گفتار بشر سرچشمه ی مهم تری دارد و آن «ناخودآگاه» است.
آلبرت اینشتین
آلبرت اینشتین، یکی از شناخته شده ترین نوابغ دنیای مدرن , فرزند پائولین کخ و هرمان اینشتین، در چهاردهم مارس ۱۸۷۹ در اولم آلمان به دنیا آمد.
انیشتین که انسانی شدیداً مستقل، به طور مادرزادی باهوش و بی اندازه کنجکاو بود نگرش انسان ها را نسبت به عالم هستی تغییر داد.
بسیاری آلبرت اینشتین را به خاطر نظریه نسبیت و فرمول معروف او E=mc2 می شناسند که در طراحی و توسعه فیزیک اتمی، و بویژه ساخت بمب اتمی آمریکا، نقشی بسیار مهم داشته است.
اما واقعیت هایی نیز در مورد زندگی او وجود دارند که به آنها اشاره کمتری شده است، برای مثال پیچیدگی روابط عاطفی و جنسی او که گاهی از عرف زمانه فراتر می رفت، و حتی اینکه او زمانی تحت نظر افبیآی نیز بوده است. ( زندگینامه کامل انیشتین را اینجا بخوانید )
مقالات علمی آلبرت اینشتین
این توضیحات مربوط به بخشی از مقالات مورد نظر است که خودش در نامه ای به یک دوست نوشته است:
۱- «مقاله ی اول به تششع و خصوصیات نور از لحاظ انرژی می پردازد و بسیار انقلابی است». (توضیح مذکور مربوط می شود به اثر فوتوالکتریک اینشتین که بنیان یک زمینه ی کاملاً جدید علمی یعنی مکانیک کوانتوم را فراهم کرد.)
۲- «مقاله ی دوم آلبرت اینشتین به تعیین اندازه ی واقعی اتم می پردازد». (مقالات دوم و سوم او پایه ی حرکت براونی را تشکیل دادند که به اثبات وجود اتم ها کمک کرد).
۳- «چهارمین مقاله در حال حاضر هنوز یک پیش نویس اولیه بیشتر نیست و … نسخه ای از نظریه ی فضا و زمان را در خود دارد». (این توضیح به نظریه ی نسبیت خاص باز می گردد که برای دنیا محدودیت سرعت قائل شد: سرعت نور).
در اواخر سال ۱۹۰۵ بود که آلبرت اینشتین معروف ترین معادله ی خود را نوشت.
سال ۱۹۰۵ متعاقباً «سال معجزه» ی اینشتین نام گرفت. او پیش از پایان این سال مقاله ی پنجمی منتشر کرد که الحاقیه ای بر مقاله ی قبل از خود در مورد نظریه ی نسبیت خاص بود. این الحاقیه رابطه ای تازه میان جرم و انرژی را تعریف می کرد که در نهایت شناخته شده ترین معادله ی دنیا را رقم زد: E=mc2.
چهار سال بعد در ۱۹۰۹، اولین شغل ثابت دانشگاهی اینشتین به او پیشنهاد شد. او ابتدا این پیشنهاد را رد کرد.
آلبرت اینشتین در سال ۱۹۰۸ پیشنهاد استادی موقت دانشگاه برن را پذیرفت. با این حال، پس از دو ترم درس دادن، کلاس خود را تعطیل کرد، زیرا تعداد شرکت کنندگان در آن به یک نفر رسیده بود.
سال بعد یعنی ۱۹۰۹ اولین شغل ثابت دانشگاهی استاد تمام در دانشگاه زوریخ به آلبرت اینشتین پیشنهاد شد.
او در ابتدا آن را رد کرد، چون درآمد آن کمتر از حقوق کارمندی اش در اداره ی ثبت اختراعات بود.
دانشگاه زوریخ پیشنهاد حقوق بیشتری را مطرح کرد که در نهایت مورد پذیرش اینشتین قرار گرفت.
آلبرت اینشتین سال بعد صاحب دومین پسر و آخرین فرزند تنی خود شد
اینشتین و همسرش در سال ۱۹۱۰ صاحب دومین پسر خود شدند و نام او را ادوارد گذاشتند. تا آن زمان، با وجود شهرت روزافزون اینشتین در محافل علمی، رابطه ی او و همسرش رو به سردی گذاشته بود و همین مساله او را به ازدواج دوم سوق داد.
نظریه نسبیت عام آلبرت اینشتین
اینشتین در بحبوحه ی جنگ قریب الوقوع جهانی و کشمکش خانوادگی اش کار خارق العاده ای انجام داد.
آلبرت اینشتین علی رغم رابطه ی سرد خود با همسرش و شروع جنگ جهانی اول، موفق شد در سال ۱۹۱۵ یکی از بزرگترین پیشرفت های علمی قرن بیستم را رقم بزند: نظریه ی نسبیت عام آلبرت اینشتین : این نظریه ی جدید که به نظریه ی نسبیت خاص وی اجازه ی کاربرد بیشتری می داد، مدعی شد فضا و زمان دو موجودیت جدا از هم نیستند، بلکه عنصر واحدی هستند که او نامش را فضازمان گذاشت. اما مشکلی وجود داشت.
او حالا باید درستی نظریه ی خود را اثبات می کرد ؛ از آنجایی که نبوغ آلبرت اینشتین در آزمایشات ذهنی او نهفته بود و علم متعارف را به چالش می کشید، او باید برای اثبات نظریه ی نسبیت عام خود از طریق آزمایش و مشاهده راهی می یافت.
سر فرانک واتسون در سال ۱۹۱۷ برای این کار راه حلی یافت: اندازه گیری موقعیت ظاهری ستارگانِ نزدیک به خورشید.
اما این کار تنها در رویداد نادری مثل خورشیدگرفتگی کامل قابل انجام بود، یعنی زمانی که ماه مانع از رسیدن نور خورشید به زمین می شود. (بدون خورشید گرفتگی کامل، نور شدید خورشید مانع از رصد ستارگان نزدیک به خود می شود)
دانلود مستند نوابغ باستان از مجموعه شگفتی های معماری باستان
واقعیت این است که بدون وجود نوابغ دنیای باستان، بسیاری از دستآوردهای آنان هرگز به دست نمیآمد و در حقیقت دنیای مدرن امروزی ما به نوابغ دنیای باستان مدیون است.
در این برنامه با ارشمیدس، از معروف ترین نوابغ دنیای باستان، آشنا میشویم؛ مخترعی که توانست آب را در سربالایی به جریان اندازد و با یک دست کشتی را به ساحل بکشد.
او در حقیقت اولین روبات جهان را اختراع کرد.
نابغهی دیگر تسیبیوس نام دارد که قرنها پیش از دیگران به تحقیق دربارهی قوانین هوای فشرده پرداخت.
هرون اسکندرانی، نابغهی اعجابانگیز دوران هلنی توانست اولین موتور بخار و همچنین درهای اتوماتیک و دستگاه فروش اتوماتیک را اختراع کند.
برای دانلود مجموعه کامل مستند شگفتی های مهندسی باستان اینجا کلیک کنید.
دانلود مستند نابغه ( زندگی آلبرت اینشتین )
مستند نابغه در قالب یک سریال جذاب به بررسی زندگی پرفراز و نشیب یک فیزیکدان می پردازد که بعدها تبدیل به سمبلی با نام آلبرت انیشتین می شود.
انیشتین که انسانی شدیداً مستقل، به طور مادرزادی باهوش و بی اندازه کنجکاو بود نگرش انسان ها را نسبت به عالم هستی تغییر داد.
متعاقباً، این برنامه تلویزیونی دید ما را نسبت به آلبرت اینشتین تغییر خواهد داد.
در این فیلم به آلبرت اینشتین فراتر از سایر نوابغ دنیای مدرن پرداخته میشود.
از دستاوردها و شکست های اولیه انیشتین در دنیای آکادمیک گرفته تا جستجوی عاطفی او در پی عشق و روابط انسانی، این روایت داستانی زیبا تصویری از آلبرت انیشتین واقعی با وجود پیچیدگی های شخصیتی او ترسیم خواهد کرد.
برای دانلود سریال دیدنی نابغه با دوبله فارسی اینجا کلیک کنید.
مستند انیشتین و هاوکینگ دانشمندان قرن بیستم
در اوایل دهه 1900 ، آلبرت انیشتین نظریه ای به نام نسبیت را بوجود آورد که درک ما از واقعیت را تغییر داد.
با طرح این موضوع او توضیح می دهد که چگونه زمان و فضا با هم مرتبط هستند ، نه جدا از هم و ثابت و اینکه چگونه جهان از یک محیط پیوسته 4 بعدی به اسم فضا زمان ساخته شده است.
این نظریه راهی جدید برای درک نیروی گرانش به ما داد ، توضیح می دهد که چگونه ستارگان ما را با مفهوم انفجار بزرگ یا همان بیگ بنگ آشنا می کنند.
در نتیجه این نظریه, استیون هاوکینگ ، به ما این امکان را داد که عجیب ترین و قدرتمند ترین هیولاهای جهان یعنی سیاه چاله ها را بهتر بشناسیم.
برای دانلود مستند انیشتین و هاوکینگ دانشمندان قرن بیستم اینجا کلیک کنید.
نظرات خودتون رو درباره این مطلب برای ما بنویسید.
” از نوابغ دنیای باستان تا نوابغ دنیای مدرن ” در فواصل زمانی کوتاه بروز رسانی میشه و در هر بروزرسانی از نظرات شما استفاده خواهیم کرد.