مستند چاووش از درآمد تا فرود، فیلمی است که تولید آن را هانا کامکار و آرش رئیسیان بر عهده داشته‌اند. این مستند درباره‌ی یکی از شاخه‌های هنری ریشه دار در هنر موسیقی ایران است. سازندگان مستند چاووش علاوه بر پرداختن به موسیقی سنتی با برخی شخصیت‌های هنری هم مصاحبه انجام داده‌اند تا به ابعاد زیادی که سوژه‌‌ی فیلم دارد بیشتر بپردازند. این مستند در مورد فعالیت‌های کانون فرهنگی و هنری چاووش به ویژه بخش موسیقی آن است.
کانون چاووش که این مستند در مورد آن ساخته شده یک انجمن موسیقی بود که در سال 1350 با همکاری چند تن از بهترین نوازندگان و آهنگسازان ایرانی تشکیل شد. مجموع تمام آلبوم‌هایی که گروه چاووش منتشر کرد به 12 آلبوم می‌رسد و 10 آلبوم از این میان به صورت رسمی منتشر شده است. دلیل اینکه این مستند از اهمیت زیادی برخوردار است بار هنری بالای کانون چاووش در موسیقی سنتی ایران است. مجموعه‌های دوم تا هشتم که توسط این کانون تولید شده بیشتر تحت تأثیر فضای بعد از انقلاب 57 بوده است. با دیدن این مستند درمیابیم که آلبوم‌های کانون چاووش یکی از اثرگذارترین عوامل روی موسیقی سنتی ایران است. اگر به موسیقی سنتی علاقه‌مند هستید توصیه می‌کنیم این فیلم مستند در مورد کانون چاووشی را از دست ندهید. تاریخچه‌ی این کانون از یک جایگاه بسیار خوب سیاسی و اجتماعی برخوردار است. در ادامه به توضیحات بیشتری راجع به این مستند می‌پردازیم.
داستان تولید مستند چاووش
سازندگان مستند چاووش برای اینکه یک ساختار جذاب‌تری به فیلم خود بدهند تقسیم این کانون به دو گروه شیدا و عارف را به تصویر کشیده‌اند. این مستند نشان می‌دهد کانون چاووش چگونه به یکی از مهم‌ترین گروه‌های موسیقی سنتی بعد از انقلاب تبدیل شده است. این مستند به دلایلی تقریباً 14 سال در حال تولید بوده است. این اثر با استفاده از مصاحبه‌هایی که در سال 1381 و 1382 ضبط گردیده‌اند تولید شده است. نسخه‌ی فیزیکی این مستند در سال 1396 تکمیل شده است. این اثر همچنین در سال 1397 در گروه سینمایی هنر و تجربه به اکران درآمده و نسخه‌ی فیزیکی این مستند هم چند سال بعد در تاریخ مرداد ماه 1398 به انتشار رسیده است.
این مستند در بررسی و توضیحات بیشتر در مورد آثار هنری تولید شده توسط کانون چاووش به تولیدات این کانون در دهه‌ی 60 هم می‌پردازد. کانون چاووش در سال‌های بعد از انقلاب 57 آثاری که از اتفاقات آن سال‌ها تأثیر گرفته بودند تولید کرد. بعضی از موسیقی‌هایی که کانون تولید نمود در اتفاقاتی مثل انقلاب و جنگ ۸ساله تأثیرات مستقیم و غیر مستقیم داشتند. در این اثر همچنین از محدودیت و اجبارهایی که در فضای دهه‌ی 60 به هنرمندان تحمیل شده سخن به میان میاید. اشخاصی که در این اثر با آنها مصاحبه شده در مورد مهاجرت هنرمندان در آن سال‌ها و سپس بازگشت آنها به ایران حرف می‌زنند. در این مستند توضیح داده می‌شود به دلیل نگاه دگم برخی افراد به موسیقی در سال‌های بعد انقلاب سختی‌هایی برای تولید اثر وجود داشته است.
محتوای مستند چاووش
مستند چاووش در سال 1398 نامزد دریافت جایزه‌ی بهترین مستند از جشنواره‌ی حافظ شد. این اثر همچنین از شبکه‌ی بی بی سی فارسی پخش شده است که سیما بینا، سپیده رئیس سادات و فرید اسماعیل پور هم در آن حضور داشته‌اند. یکی از افرادی که در این مستند حضور دارد شهرام ناظری است. شهرام ناظری از نوابغ موسیقی سنتی ایران محسوب می‌شود که از سال 1354 تا امروز در حال فعالیت است. این هنرمند سابقه‌ی همکاری با ناشران بزرگ بین المللی مانند ورلد نتورک و سونی موزیک را دارد. شهرام ناظری در این مستند به توضیح و توصیف یکی از بهترین آثار خود به نام کاروان شهید می‌پردازد. اثر کاروان شهید از آثار شهرام ناظری محسوب می‌شود که در سال‌های اولیه‌ی جنگ ایران و عراق ساخته شده است.
حسین علیزاده هم از کسانی که در مستند چاووش در مورد او صحبت می‌شود. حسین علیزاده از موسیقیدانان بزرگ ایرانی است و در کار خود به حدی بی‌نظیر می‌باشد که سه جایزه‌ی گرمی را مال خود کرده است. حسین علیزاده در ایران هم 4 سیمرغ بلورین دریافت کرده است. از اشخاص مطرح دیگر که در این مستند حضور دارد محمدرضا شجریان است. محمدرضا شجریان از اولین افرادی محسوب می‌شود که هر مستندسازی برای ساخت یک فیلم در مورد موسیقی سنتی ایرانی سراغ او می‌رود. شجریان در این مستند به بیان نظریات خود در مورد موسیقی سنتی می‌پردازد. محمدرضا شجریان در این فیلم نگاهی که همکاران خود در مورد نحوه‌ی نوآوری در موسیقی سنتی داشتند را توضیح داده است. شجریان که به خسروی آواز ایران مشهور است تفاوت نظر حسین علیزاده و محمدرضا لطفی در مورد نوآوری در موسیقی سنتی را توضیح می‌دهد. در ادامه سایر مسائلی که در این مستند مطرح شده است را شرح می‌دهیم.
مسائل مطرح شده در مستند چاووش
محمدرضا لطفی که در مستند چاووش در مورد او صحبت می‌شود از آهنگسازان موسیقی سنتی ایرانی است. محمدرضا لطفی ردیف دان، موسیقی دان، آهنگ‌ساز موسیقی سنتی بود. لطفی به نواختن چند ساز از جمله تار سه تار و کمانچه مسلط بود. از جمله آثار محمدرضا لطفی می‌شود به ایران ای سرای امید اشاره کرد. کانون چاووش مانند هر گروه هنری اصیل یک اساس‌نامه‌ی مشخص داشته است که در این مستند در مورد آن صحبت می‌شود.
کانون چاووش
کانون چاووش دارای دو اساسنامه بوده که در فیلم مستند چاووش هر کدام از آنها بررسی می‌شود. در این مستند به دلایل دور افتادگی بزرگان موسیقی سنتی ایران بعد از دهه‌ی شصت و پس از بازگشت به ایران هم پرداخته می‌شود. افراد حاضر در این مستند توضیح می‌دهند که اساسنامه دوم از علت‌های جدا شدن اعضای گروه و موسیقیدانان بود. در توضیحاتی که روی پوستر این مستند نوشته شده توضیحاتی در مورد این فیلم آمده است. روی پوستر این مستند نوشته شده که این فیلم روایت دو گروه موسیقی مؤثر روی موسیقی سنتی ایران که اعضای آن تماماً جزو بزرگان موسیقی هستند.
پرسش های پرتکرار مستند چاووش
کانون موسیقی چاووش توسط چه کسانی تاسیس شد؟
با تلاش محمدرضا لطفی و حمایتهای هوشنگ ابتهاج و همراهی حسین علیزاده شکل گرفت
کانون موسیقی چاوش چگونه به وجود آمد؟
کانون چاووش پس از استعفای دستهجمعی موسیقیدانان سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران از جمله گروه شیدا، به دلیل فضای سیاسی سال ۱۳۵۷ و به ویژه واقعه ۱۷ شهریور، شکل گرفت
سایت دانلود مستند
سایت تی‌وی مستند امکان دانلود مستندهای متفاوت را برای علاقه مندان فراهم کرده است.
- مستند تاریخی و سیاسی
- مستند علمی
- مستند های شبکه من و تو
- مستند فرازمینی ها و ماوراءالطبیعه
- مستندهای جهانگردی
- مستند های تک قسمتی
- پکیج های فیلم مستند
تی‌وی مستند با یک آرشیو گسترده که یک منبع بزرگ برای دانلود مستند به حساب می‌آید یک مرجع مناسب برای تهیه‌ی این گونه از فیلم‌ها است. علاقه‌مندان به فیلم‌های مستند می‌توانند انواع ژانرهای مورد نظر خود را در این سایت پیدا کنند. شما نیز برای یافتن مستند مورد علاقه‌ی خود می‌توانید به بخش‌های مختلف سایت تی‌وی مستند مراجعه کنید.
مستند سرگذشت موسیقی ایران
سفری پر ماجرا در طول ۶۰ قرن تاریخ، برای آشنایی با شکل‌گیری، تغییر و تحولات و پیشرفت هنر موسیقی در ایران.
در طول هزاران سال تاریخ ایران، موسیقی فراز و نشیب‌های زیادی را از سر گذرانده.
این هنر نه فقط در بین مردم بلکه عمدتا در دربار پادشاهان و حاکمان جایگاه بالایی داشته و این حمایت و پشتیبانی مراکز قدرت، یکی از مهم‌ترین عوامل پیشرفت و تکامل آن بوده.
این برنامه سفری‌ست در زمان برای درک و شناخت تغییر و تحولات انواع موسیقی و سازها، و همچنین کاربرد موسیقی در سرزمین ایران همسو با تحولات تاریخی آن: از شش هزار سال پیش و تمدن ایلام گرفته تا افسانه‌ها و اسطوره‌های کهن؛ از نخستین اجراهای گروهی موسیقی گرفته تا به کارگیری ارکسترهای بزرگ‌تر در دربارها؛ از پیدایش و تکامل سازها تا دوران طلایی موسیقی در امپراتوری ساسانی و سرانجام از تغییر و تحولاتی که پس از دوران اسلامی رخ داد تا دوران رکود نسبی این هنر در دوران صفویه.
