مستند و عنکبوت آمد یکی از آثار پر شماری است که در مورد قتلهای سعید حنایی ساخته شده است. این مستند دو دهه پیش در مورد شخصی ساخته شد که در آن سالها به عنوان یک قاتل زنجیرهای محاکمه گردید. این اثر که توسط یک روزنامه نگار ساخته شده جزو اولین آثار تولید شده در مورد سعید حنایی است. این مستند با اطلاعاتی که در مورد قتلهای انجام گرفته به دست مخاطب میدهد، توانایی پاسخ دادن به یک سری از سؤالات مخاطب را دارد. موفقیت این اثر را از تأثیرش بر تولیدات بعد از خودش، در مورد سعید حنایی میشود فهمید. اینکه یک فیلم در ژانر مستند بعد از دو دهه هنوز مورد مراجعه باشد یکی از مهمترین ملاکهای موفقیت یک مستند است. برای اینکه این مستند تولید بشود پژوهشهای بسیاری هم انجام شده است.
سازندگان مستند و عنکبوت آمد
یکی از مهمترین مراحل مستندسازی در مورد یک قاتل زنجیرهای این است که قبل از تولید تحقیقات پرقدرتی انجام شده باشد. از مستند و عنکبوت آمد میشود به عنوان یک مرجع تصویری که مدتها پیش در مورد یک رویداد جنجالی تولید شد استفاده کرد. کارگردان این مستند مازیار بهاری بود اما یکی از کسانی که نقش پر رنگی در تولید آن داشت رویا کریمی مجد نام دارد. یک بخش مهم از کارهایی که برای تولید این مستند انجام شد یعنی انجام کارهای تحقیقاتی، بر دوش رویا کریمی مجد بوده است. رویا کریمی پس از مدتی به شبکهی رادیو فردا ملحق شد. کریمی که یکی از دو سازندهی این مستند محسوب میشود در مورد این فیلم گفته است: قسمت بزرگی از فیلمها و مستندهایی که سالها بعد از این اثر تولید شده تحت تأثیر مستند و عنکبوت آمد هستند.
حواشی جنجالی مستند و عنکبوت آمد
دو مورد از آثاری که در مورد قتلهای حنایی ساخته شده فیلم سینمایی عنکبوت مقدس و فیلم سینمایی عنکبوت است. یکی از کارکردهای فیلم مستندی مانند “و عنکبوت آمد” این است که از نابود شدن یک سری اطلاعات جلوگیری میکند. حفظ یک سری اطلاعات توسط این مستند باعث شده فیلمسازان بعدی که قصد دارند سراغ این سوژه بروند یک منبع غنی در اختیار داشته باشند. مستند و عنکبوت آمد تنها بر کاراکتر سعید حنایی بنا نشده و در مورد جنبههای دیگر رخدادی مانند قتلهای زنجیرهای اطلاعات ارائه میکند. این مستند یک جنبهی اجتماعی هم دارد.
یکی از نکات مهم در یک مستند اجتماعی این است که غیر از پرداختن به شرح یک اتفاق به بستر اجتماعی آن داستان هم بپردازد. این مستند یک رویکرد آسیب شناسانه هم برای روایت ماجراهای سعید حنایی لحاظ کرده است. فرق این مستند با فیلمهایی که بعد از آن در مورد سعید حنایی ساخته شده این است که تنها به روایت یک داستان اکتفا نکرده است. اساساً فرق اصلی بین فیلم مستند و فیلم سینمایی این است که در مستند بر خلاف فیلم سینمایی سناریونویسی اهمیتی ندارد و واقعی بودن روایت باعث میشود مخاطب حس نزدیکی و باورپذیری بیشتری بکند. در فیلم و عنکبوت آمد از مسائل دیگری که در کنار قتلهای زنجیرهای سعید حنایی در مورد آن محتوا تولید شده، از جمله عوارض پیرامون این اتفاق در فضای شهر مشهد است.
ساختار مستند و عنکبوت آمد
در این مستند توضیح داده شده در زمانی که خبر قتلها در شهر پخش میشد فضای عمومی و حس مردم شهر چگونه بوده است. در این مستند حتی بخشهایی در مورد قاضی پروندهی قتلها گنجانده شده است. به گفتهی سازندگان این اثر قابلیت ساخت مستندهای اجتماعی مانند مستند “و عنکبوت آمد” نشان دهندهی این است که ظرفیت ساخت آثار مشابه چگونه است. در مستند و عنکبوت آمد مصاحبههایی با سعید حنایی زمانی که در زندان وکیل آباد شهر مشهد بود هم آورده شده است.
در این مستند سعید حنایی توضیح میدهد که چگونه این قتلها را انجام داده و مقاصد پشت اقداماتش شامل چه چیزهایی بوده است. انتخاب نام این مستند هم به مدتها قبل برمیگردد زیرا در زمانی که حنایی اقدام به انجام قتلها میکرد در نشریات به او لقب عنکبوت دادند. گذاشتن نام عنکبوت روی حنایی به دلیل شیوهی به دام انداختن و به قتل رساندن طعمههایش بود. در این فیلم توضیحاتی داده میشود که حنایی چگونه در طول یک سال 16 نفر را به قتل رساند. همچنین در این مستند به این مسئله پرداخته میشود که طعمههای حنایی چه کسانی بودهاند.
رویکرد عنکبوت مقدس به سوژهی خود
تمام افرادی که حنایی آنها را طعمهی خود میکرد به غیر از یک مورد زنان خیابانی بودند که درگیر اعتیاد هم بودند. مستندساز در این فیلم یک زن خیابانی را برای بررسی بهتر و کندوکاو انگیزههای قاتل مقابل دوربین خود آورده است. یکی از تکنیکهای همیشگی در یک مستند این است که برای شناخت بهتر یک فرد با اطرافیان او مصاحبه انجام شود. این مستند به وارسی عقاید و افکاری میپردازد که در زیر پوست شهر و میان برخی مردم جامعه جریان دارد.
این فیلم مستند سعی کرده بیشتر از قربانیان این حادثه به بستری که باعث رشد افرادی مانند حنایی میشود بپردازد. میشود گفت بر خلاف یک سری مطالب که در صفحهی حوادث در مورد قتلهای زنجیرهای منتشر شده، این مستند به بررسی عمیقتر این سوژه اختصاص دارد. مازیار بهاری در این اثر قصد داشته نشان دهد که بسترهای اجتماعی نامناسب، مانند یک محیط میکروبی که بیماری را گسترش میدهد، موجب گسترش جرم و جنایت میشوند. این مستند در سال 2001 میلادی یا همان 1381 شمسی منتشر شده است. کارگردان این کار مازیار بهاری تنها در یک روز توانست با نزدیکان و خانوادهی حنایی مصاحبه کند. نکتهی جالب این مصاحبهها این است که تقریباً تمام افراد خانوادهی حنایی از او دفاع میکردند و جان مقتولین را بیارزش میدانستند. اگر به دیدن فیلمهایی که یک تم جنایی هم داشته باشند علاقه دارید دیدن این مستند را به شما پیشنهاد میکنیم.
دانلود مستند و عنکبوت آمد + تماشای آنلاین
فیلم عنکبوت مقدس
عنکبوت مقدس (به انگلیسی: Holy Spider) به کارگردانی و نویسندگی علی عباسی و نویسندگی مشترک افشین کامران بهرامی محصول سال 1400 است. در این فیلم زهرا امیرابراهیمی، مهدی بجستانی، نیما اکبرپور، سارا فضیلت، فروزان جمشیدنژاد، آرش آشتیانی و سینا پروانه ایفای نقش میکنند.
این فیلم اقتباسی از داستان واقعی سعید حنایی است، قاتلی زنجیرهای ملقب به قاتل عنکبوتی که ۱۶ کارگر جنسی زن را در مشهد به قتل رساند؛ داستان فیلم یک روزنامهنگار زن خیالی را در حال تحقیق دربارهٔ یک قاتل زنجیرهای به تصویر میکشد.
عباسی با الهام از مستند “وعنکبوت امد” شروع به نوشتن پیشنویسهای اولیه برای یک فیلم کرد. او که در ابتدا با وفاداری بیشتری وقایع را دنبال میکرد، در نهایت برای تغییردادن جهتِ موضوع، عناصری خیالی را وارد داستان کرد. تصویربرداری اصلی این فیلم سینمایی، پس از تلاشهایی ناموفق برای فیلمبرداری در کشورهای ایران و ترکیه، در اردن انجام شد.
پرسش های پرتکرار
فیلم عنکبوت مقدس کجا ساخته شده؟
این فیلم به علت عدم امکان ساهت در ایران و ترکیه, نهایتا در اردن فیلمبرداری شد.
سعید حنایی زنده است؟
خیر او در ۴۰ سالگی در مشهد اعدام شد.
سایت دانلود مستند
سایت تیوی مستند امکان دانلود مستندهای متفاوت را برای علاقه مندان فراهم کرده است.
- مستند تاریخی و سیاسی
- مستند علمی
- مستند های شبکه من و تو
- مستند فرازمینی ها و ماوراءالطبیعه
- مستندهای جهانگردی
- مستند های تک قسمتی
- پکیج های فیلم مستند
تیوی مستند با یک آرشیو گسترده که یک منبع بزرگ برای دانلود مستند به حساب میآید یک مرجع مناسب برای تهیهی این گونه از فیلمها است. علاقهمندان به فیلمهای مستند میتوانند انواع ژانرهای مورد نظر خود را در این سایت پیدا کنند. شما نیز برای یافتن مستند مورد علاقهی خود میتوانید به بخشهای مختلف سایت تیوی مستند مراجعه کنید.